Gender
ผู้เขียน: ดร.นฤพนธ์ ด้วงวิเศษ
ความหมาย:
Gender หมายถึง เพศภาวะหรือเพศสภาพ บ่งบอกสถานะและบทบาททางเพศของบุคคล ซึ่งมีมิติทางกายภาพ สรีระ อารมณ์ พฤติกรรม สังคม และวัฒนธรรมประกอบอยู่ นักมานุษยวิทยาเริ่มถกเถียงเรื่องเพศภาวะของมนุษย์ในช่วงทศวรรษ 1970 ซึ่งเป็นช่วงที่นักสตรีนิยมเริ่มตั้งคำถามและทบทวนความคิดเรื่องเพศภาวะของหญิงและชาย ซึ่งมีความไม่เท่าเทียมกัน ในปี 1869 จอห์น สจ๊วต มิลล์เขียนบทความเรื่อง The Subjection of Woman เพื่อวิพากษ์วิจารณ์การกดขี่ผู้หญิงในสังคมอังกฤษ กฎหมายที่กดขี่ทำให้เกิดอุปสรรคในการพัฒนาชีวิตมนุษย์ จึงควรมีการแก้ไขปรับปรุงเพื่อให้เกิดความเท่าเทียม ชายและหญิงไม่ควรได้รับสิทธิพิเศษมากกว่ากัน และต้องไม่ทำให้อีกฝ่ายหนึ่งเป็นผู้เสียเปรียบ มิลล์ได้เสนอแนวคิดทางปรัชญาว่าสังคมต้องมีกฎของความเท่าเทียม (Principle of Perfect Equality)
โจฮันน์ เบโชเฟ่นคือผู้ที่ใช้แนวคิดวิวัฒนาการมาอธิบายปรากฎการณ์ของสังคมว่า ระบบผู้หญิงเป็นใหญ่เกิดขึ้นในยุคแรกของวิวัฒนาการทางสังคม ส่วนระบบอำนาจชายเป็นใหญ่มีทีหลังจอห์น แม็คเลนนัน อธิบายว่าระบบการสืบตระกูลข้างแม่เกิดขึ้นก่อนระบบการสืบตระกูลข้างพ่อ แต่ผู้หญิงไม่มีอำนาจเหนือกว่าผู้ชาย ความคิดนี้ต่างไปจากเบโชเฟ่น ส่วน จอร์จ สต็อกกิ่ง ตั้งข้อสังเกตว่าทฤษฎีวิวัฒนาการปฏิเสธสถาบันที่เชิดชูอำนาจผู้ชายซึ่งอยู่ในรูปของเทพเจ้า เช่นการศึกษาของแม็คเลนนันเรื่อง Primitive Marriage อธิบายว่าระเบียบกฎเกณฑ์ในครัวเรือนเป็นเรื่องของผู้หญิงเท่านั้น
อีวานส์ พริตเชิร์ด กล่าวในช่วงทศวรรษที่ 1950 ว่าการวิจัยทางวิทยาศาสตร์สร้างความไม่เท่าเทียมให้เกิดขึ้น และมองข้ามความสัมพันธ์ระหว่างชายหญิงในวัฒนธรรมต่างๆ ในช่วงทศวรรษที่ 1960 มีนักมานุษยวิทยาไม่กี่คนที่สนใจประเด็น gender ในปี ค.ศ.1894 โอติส เมสันเขียนหนังสือเรื่อง Woman’s Share in Primitive Culture เป็นการให้ภาพเปรียบเทียบเกี่ยวกับบทบาทของผู้หญิงในลักษณะต่างๆ ได้แก่ การทอผ้า การปั้นหม้อ การทำอาหาร และทำงานแบกหาม เป็นต้น
หนังสือของโรเบิร์ต โลวี่ เรื่อง Primitive Society กล่าวว่าหลายๆสังคมไม่มีการแบ่งแยกว่าอะไรคือความคิดหรือการกระทำที่เชื่อมโยงกับสถานะของหญิงและชาย การศึกษาชนเผ่าในมหาสมุทรของมาร์กาเร็ต มี้ดในช่วงทศวรรษที่ 1920 ทำให้เกิดความเข้าใจว่าวัฒนธรรมและชีววิทยามีผลต่อการสร้างความหมายของเพศ ในปี ค.ศ.1955 อีแวนส์ พริตเชิร์ด กล่าวว่า สถานะของสตรีเกิดขึ้นจากการแต่งงาน หรือการเป็นภรรยา ส่วนผู้ชายยังคงมีอำนาจมากกว่าผู้หญิง โดยเฉพาะในสังคมที่มีความก้าวหน้า ซึ่งความเชื่อนี้ทำให้เกิดการอธิบายในเวลาต่อมาว่าผู้หญิงมีฐานะต่ำกว่าชายเป็นปรากฏการณ์สากล
นาโอมิ ควินน์ กล่าวว่าสถานภาพทางเพศอาจเปรียบเสมือนส่วนประกอบหลายอย่างๆซึ่งมีอิสระในตัวเอง ดังนั้นการศึกษาบทบาทของผู้หญิงในโลกของผู้ชายจึงต้องแยกมิติต่างๆออกจากกัน ไม่ว่าจะเป็นเรื่องบทบาททางเศรษฐกิจ อิสะเสรีภาพส่วนตัว ความเข้มข้นของการแสดงออกถึงความแตกต่าง การได้รับการยอมรับ การมีศักดิ์ศรี และแบบแผนพฤติกรรม และการสนทนาของผู้หญิงที่ต่างจากชาย
นักมานุษยวิทยาหลายคนเห็นด้วยกับความคิดของมิเชลล์ โรซัลโดและหลุยส์ แลมเฟียร์ ในประเด็นที่ว่าการสร้างคำอธิบายของนักมานุษยวิทยาเกี่ยวกับวัฒนธรรมของมนุษย์ เป็นคำอธิบายที่มีความโน้มเอียงตามความเชื่อเดิมของนักมานุษยวิทยาที่มักจะไม่พูดถึงผู้หญิง และใช้กิจกรรมของผู้ชายมาเป็นตัววัด ดังนั้นงานเขียนทางชาติพันธุ์จึงมักจะเป็น “เสียงพูด” ของผู้ชายแทบทั้งสิ้น
ในช่วงทศวรรษที่ 1920 การศึกษาของมาร์กาเร็ต มีด เรื่อง Coming of Age in Samoa เป็นการศึกษาเปรียบเทียบบทบาททางเพศในชนเผ่าบนเกาะโพลินีเซีย เมลานีเซีย บาหลี และสหรัฐอเมริกา มี้ดนำทฤษฎีบุคลิกภาพมาอธิบาย โดยมีประเด็นที่ถกเถียงสำคัญ 2 ประเด็น คือ การแสดงออกทางเพศในแต่ละวัฒนธรรมมีความแตกต่างกันอย่างแจ่มชัด และ ความแตกต่างกันนั้นสะท้อนลักษณะแบบแผนทางวัฒนธรรมที่ไม่เหมือนกัน
การศึกษาในช่วงทศวรรษที่ 1970 บอกให้ทราบว่าทั้งปัจจัยทางชีววิทยาและวัฒนธรรมมีส่วนเกี่ยวข้องกับการสร้างความหมายทางเพศในแต่ละสังคม ตัวอย่างเช่น การวิจัยเกี่ยวกับพิธีกรรมของรักร่วมเพศในเมลานีเซีย พฤติกรรมรักเพศเดียวกันมักจะเกิดขึ้นในกลุ่มผู้ชายที่เข้าสู่พิธีกรรมย่างเข้าวัยหนุ่ม พิธีกรรมนี้ถูกกำกับด้วยความเชื่อเรื่องบทบาทและอำนาจของผู้ชายในช่วงวัยเจริญพันธุ์ การศึกษาดังกล่าวได้ชี้ให้เห็นความสัมพันธ์ที่ซับซ้อนที่เกิดขึ้นกับเพศสภาพ พิธีกรรม และบริบททางการเมือง ตัวอย่างจากสังคมเมลานีเซียทำให้ทราบว่าในช่วงชีวิตของผู้ชายจะมีประสบการณ์ของความเป็นชายและการรักเพศเดียวกันเกิดขึ้น ปรากฏการณ์นี้ชี้ว่าแนวคิดเรื่องเพศของตะวันตกที่เกิดขึ้นในการศึกษามานุษยวิทยา ไม่อาจนำไปอธิบายสังคมอื่นได้
อีกตัวอย่างหนึ่ง คือการศึกษากลุ่มชนอิสราเอลที่เรียกว่าคิบบุทส์ที่พยายามปลดปล่อยผู้หยิงให้หลุดพ้นจากระเบียบประเพณีของการแต่งงาน การมีครอบครัว และความเหลื่อมล้ำทางเพศ การกระทำของกลุ่มคิบบุทส์ก่อให้เกิดการเปลี่ยนแปลงหลายอย่าง แต่สมาชิกในกลุ่มก็ไม่เห็นด้วย ถึงแม้ว่าจะเป็นการทำให้สังคมไม่มีความแตกต่างทางเพศก็ตาม เมลฟอร์ด สปิโร กล่าวว่ากลุ่มคิบบุทส์พยายามวางแนวทางเกี่ยวกับเรื่องเพศในเชิงวัฒนธรรม มากกว่าจะเป็นการบังคับให้เกิดเพศสภาพแบบเดียว
แอนน์ ฟาอุสโต-สเตอร์ลิง กล่าวว่าเพศภาวะประกอบด้วยมิติทางชีววิทยาและทางสังคม จูดิธ บัตเลอร์มองว่าเพศภาวะเป็นเรื่องที่สังคมสร้างขึ้นโดยใช้การแสดงออกทางร่างกายเป็นเครื่องบ่งชี้ความเป็นหญิงและชาย เพศภาวะมิได้เกิดจากปัจจัยทางชีววิทยา แต่สังคมพยายามนิยามและให้คุณค่าความเป็นหญิงชายผ่านการแสดงออกทางสรีระและใช้วาทกรรมควบคุมการแสดงออกเหล่านั้น บัตเลอร์เชื่อว่าการปฏิบัติทางร่างกายจะถูกกำกับผ่านภาษาและวาทกรรม ซึ่งสังคมจะวางบรรทัดฐานเอาไว้ว่าความเป็นหญิงและชายจะแสดงออกอย่างไร
มาเรีย ลากูเนส อธิบายว่าในสังคมชาวยารูบา ความคิดเรื่องเพศภาวะไม่เคยเกิดขึ้นจนกระทั่งชาวตะวันตกเข้าไปปกครองพวกเขาในยุคอาณานิคม ความรู้วิทยาศาสตร์แบบตะวันตกทำให้ชาวยารูบารับความคิดเรื่องความเป็นหญิงและชายไปใช้ในชีวิตประจำวัน ลินดา นิโคลสัน กล่าวว่าการแบ่งแยกเพศเป็นหญิงและชายมิใช่สิ่งสากล เพราะแต่ละสังคมมีวิธีการจัดแบ่งเพศมนุษย์ไม่เหมือนกัน แต่วิธีคิดแยกเพเศคู่ตรงข้ามแบบหญิงชายเป็นสิ่งที่เกิดขึ้นในสังคมตะวันตก นอกจากนั้น แต่ละวัฒนธรรมก็ให้ความหมายต่ออวัยวะเพศต่างกันไป เช่น อวัยวะเพศหญิงไม่จำเป็นต้องเป็นสิ่งที่บ่งบอกอัตลักษณ์ของผู้หญิง หากแต่อาจเป็นสิ่งที่บ่งบอกถึงความเป็นชายที่ไม่สมบูรณ์ ดังนั้น การตัดสินความเป็นหญิงและชายจากอวัยวะสืบพันธุ์จึงมิใช่สิ่งที่ธรรมชาติกำหนดมา แต่เป็นเรื่องทางวัฒนธรรมที่สังคมแต่ละแห่งจะนิยามต่างกันไป
แหล่งข้อมูล: ศูนย์มานุษยวิทยาสิรินธร (องค์การมหาชน)
Hi there! Do you know if they make any plugins to help with SEO?
I’m trying to get my blog to rank for some targeted keywords
but I’m not seeing very good results. If you know of any please share.
Thanks! I saw similar text here: Eco bij
Mirage does not have the full trust of his fellow Autobots because of his uncertain disposition as to why he joined their forces.
After I initially commented I seem to have clicked on the -Notify me when new comments are added- checkbox and from now on whenever a comment is added I receive 4 emails with the same comment. Perhaps there is an easy method you can remove me from that service? Many thanks.
Having read this I believed it was really informative. I appreciate you spending some time and energy to put this informative article together. I once again find myself spending a significant amount of time both reading and commenting. But so what, it was still worthwhile.
May I simply just say what a comfort to find an individual who really understands what they are discussing on the net. You certainly know how to bring a problem to light and make it important. A lot more people should look at this and understand this side of the story. I was surprised that you aren’t more popular because you definitely possess the gift.
After I originally commented I appear to have clicked on the -Notify me when new comments are added- checkbox and now each time a comment is added I receive 4 emails with the exact same comment. Is there an easy method you are able to remove me from that service? Cheers.
<a href="https://d.ccmp.eu/Fr/599/1/tracking/tracking.php?id_camp=21465
An intriguing discussion is definitely worth comment. There’s no doubt that that you should publish more on this topic, it may not be a taboo matter but typically people do not speak about such subjects. To the next! Cheers!
For instance, they can reassign such territories to a former sales rep to handle shopper relationships and generate good revenue.
It’s nearly impossible to find well-informed people about this topic, but you seem like you know what you’re talking about! Thanks
Folks need to know tips on how to earn money on-line in Nigeria and I will gladly reveal the one i’ve – for a worth.
She is survived regionally by a son, Larry Nelson of Palestine.
You are so awesome! I don’t think I have read through anything like that before. So nice to find another person with a few original thoughts on this subject. Seriously.. thank you for starting this up. This web site is one thing that is needed on the web, someone with a bit of originality.
I like it when people get together and share opinions. Great site, continue the good work!
I was able to find good information from your articles.
Good info. Lucky me I came across your site by accident (stumbleupon). I’ve bookmarked it for later.
Some items even function a dimly lit LED display the place phrases appear, permitting digital information to be organized into compact folders that may be accessed later.
I could not resist commenting. Perfectly written!
Online browsing will help to find essentially the most reputed and reliable companies out there in your region that provide world class services within your funds.
Four 3.exd4 d5. Nonetheless, either White or Black can deviate, exhibiting the flexibility of this opening.
The Lead Presidential Candidate for the Libertarian Social gathering in 2012″”.
Thank you for all your valuable efforts on this blog. My mother delights in making time for research and it’s really easy to see why. My spouse and i hear all relating to the compelling means you render good ideas by means of your web blog and even encourage response from others on the issue and our own simple princess is without question studying a whole lot. Have fun with the remaining portion of the year. You’re performing a brilliant job.
Excellent read, I just passed this onto a colleague who was doing a little research on that. And he actually bought me lunch since I found it for him smile Therefore let me rephrase that: Thank you for lunch!
Having read this I believed it was extremely informative. I appreciate you spending some time and energy to put this informative article together. I once again find myself personally spending way too much time both reading and commenting. But so what, it was still worth it.
I couldn’t resist commenting. Well written!
A fascinating discussion is worth comment. I believe that you ought to write more on this issue, it might not be a taboo subject but usually people do not speak about such subjects. To the next! Many thanks.
This blog was… how do I say it? Relevant!! Finally I have found something that helped me. Thanks.
Greetings! Very useful advice within this post! It’s the little changes which will make the biggest changes. Thanks a lot for sharing!
I must thank you for the efforts you have put in writing this site. I really hope to check out the same high-grade blog posts from you later on as well. In truth, your creative writing abilities has inspired me to get my very own site now
I’m more than happy to find this web site. I want to to thank you for your time for this particularly fantastic read!! I definitely really liked every little bit of it and i also have you saved to fav to look at new information in your website.
Good blog you’ve got here.. It’s hard to find excellent writing like yours these days. I seriously appreciate people like you! Take care!!
I am not certain the place you are getting your info, however great topic. I needs to spend some time studying more or working out more. Thanks for great info I used to be looking for this info for my mission.
I want to to thank you for this wonderful read!! I absolutely loved every little bit of it. I have got you book marked to look at new things you post…
Nice post. I learn something new and challenging on sites I stumbleupon everyday. It’s always exciting to read articles from other authors and practice something from their web sites.
Great information. Lucky me I came across your blog by chance (stumbleupon). I’ve book marked it for later.
This website was… how do you say it? Relevant!! Finally I have found something that helped me. Appreciate it.
Put on tight curls, and exhibit your natural hair texture!
I couldn’t refrain from commenting. Perfectly written!
Oh my goodness! Awesome article dude! Thanks, However I am experiencing troubles with your RSS. I don’t know why I am unable to subscribe to it. Is there anybody getting similar RSS problems? Anybody who knows the answer will you kindly respond? Thanks!
bookmarked!!, I love your blog.
I want to to thank you for this very good read!! I certainly loved every little bit of it. I have got you saved as a favorite to look at new things you post…